Prostat Nedir?
Prostat Hastalıkları Nelerdir?
Prostat hastalıkları üç grupta sınıflandırılır;
- Prostatit : Prostat İltihabı.
- BPH (Benign Prostat Hiperplazisi) : İyi huylu prostat büyümesi.
- Prostat Kanseri.
Prostat hastalıkları önem derecesi ve tedavi süreçleri birbirinden farklı olsa da genelde aynı belirtileri gösterir. Bu belirtileri yaşayan kişilerin uzman bir üroloji doktoru tarafından muayene edilip, tanı koyulmalı ve tedavisi planlanmalıdır. Prostat sorunlarının ve alt idrar yolları sorunlarının belirtileri birbirine çok benzerlik gösterir ve doğru teşhis koyulması son derece önem taşır. Peki nedir bu belirtiler?
Prostat Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Prostat hastalıkları belirtileri aşağıdakilerle sınırlı olmamasına karşın en sık görülen belirtiler şunlardır:
- İdrar yapmada zorlanma yada idrar yapamama.
- Sık İdrara çıkma.
- İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi.
- Kesik kesik idrar yapma.
- İşemeye başlarken ve işemeyi bitirirken zorlanma.
- Ani idrar sıkıştırması ve idrarını tutamama.
- Mesanenin tam boşalmaması hissi.
- Gece sık idrara kalkma ihtiyacı duyulması.
- İdrar yaptıktan sonra damlamanın devam etmesi.
- İdrarda veya menide kan görülmesi.
- Ağrılı boşalma.
- Bel, sırt, kasık,kalça ve bacak bölgelerinde görülen ağrılar.
Bu belirtilerden birini veya birkaçını yaşayan erkeklerin bir üroloğa başvurmaları gerekmektedir. Ayrıca erken dönemde hiçbir belirti göstermeden de prostat hastalıklarından birinin var olabileceği unutulmamalı, özellikle 50 yaş üstü erkeklerin rutin üroloji muayenelerini ihmal etmemesi gerekmektedir. Tüm hastalıklarda olduğu gibi prostat hastalıklarında da erken teşhis, tedaviyi kolaylaştırması ve daha büyük rahatsızlıkların önüne geçilmesi açısından çok önemlidir.
Prostat Hastalıklarının Tanısı Nasıl Konur?
Prostat hastalıklarının tanısı uzman bir ürolog tarafından hastanın şikayetleri dinlenerek, elle yapılan prostat muayenesi ile konabilir. Bunun yanında prostat hastalığının türünü ve derecesini saptamak için kullanılan tanı yöntemleri;
Parmakla muayene sonrasında bir prostat hastalığından şüphelenen hekim bu tetkiklerden gerekli gördüklerinin yapılmasını isteyerek teşhis koyar.
Şimdi de prostat hastalıklarını ve tedavi yöntemlerini ayrıntılı inceleyelim.
İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) Nedir?
İyi huylu prostat büyümesi özellikle yaşın ilerlemesiyle birlikte normal boyutu ceviz büyüklüğünde olan prostat bezinin boyutunda büyüme olmasıdır. Prostat büyümesi iki farklı yöne doğru gerçekleşebilir. Bazı kişilerde prostat idrar torbasının içine doğru büyüyebilir, içeri doğru büyüme olan hastalarda prostat çok fazla büyümese de ciddi şikayetlere yol açabilir. Diğer durum ise prostatın arasından geçen idrar kanallarına doğru büyümesidir. Bu durumda ultrasonda prostatın çok büyümüş olduğunun görülmesine karşın hastada şikayetlere yol açmaması olasıdır.
Prostat Neden Büyür?
Prostat zaman içinde yavaş yavaş büyür. Dolayısıyla yaşlanma önemli bir faktördür. 30’lu yaşlardan sonra erkeklerde prostat farklı yönlerde ve farklı hızda büyümeye başlar. Nedeni tam olarak bilinemese de prostat büyümesine testosteron ve östrojen hormonlarının etki ettiği düşünülmektedir.
50 yaş üzerindeki erkeklerin %50’sinde, 60 yaş üzeri erkeklerin %65’inde prostat büyümesi görülürken, bu oran 80’li yaşlarda %90’lara ulaşmaktadır.
Prostat Büyümesinin Zararları Nelerdir?
Prostat büyümesinin zararları boşaltım sisteminde gerek idrar depolanması gerekse de idrar çıkışında yarattığı olumsuz durumlar olarak düşünülebilir. Prostat büyümesi içinden geçen idrar kanallarında ve mesanede yarattığı daralma ve hattı tıkanma ile idrar çıkışında zorluklara sebep olabilir. Diğer durumda idrar torbasının içine doğru büyümesi ile idrar depolanması konusunda yaratacağı sıkıntılar neticesinde sık idrara çıkma, idrar kaçırma ve daha birçok rahatsızlığa sebep olabilmektedir.
Prostat büyümesi yaşlanmanın bir parçası olarak her erkekte yaşanabilecek bir durum olmasına karşın idrar yapma fonksiyonunu bozması veya hastalara çeşitli sıkıntılar yaşatması durumunda mutlaka tedavi edilmelidir. Bazı hastalarda tedavi gerekli olmasa da takibi mutlaka yapılmalı, prostat büyümesi sürekli gözlem altında olmalıdır.
Prostat Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?
Prostat büyümesi tedavisi hastanın yakınmalarının derecesine, yaşına, büyümenin fizyolojik veya fonksiyonel sorunlara neden olup olmadığına, büyümenin yönüne ve boyutuna göre değerlendirilir. Genel olarak yakınması bulunmayan hastalar yalnızca takipte tutulurken, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, tekrarlıyan gizli yada aşikar idrarda kan görülmesi, mesanede taş gelişimi, ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar, böbrek yetmezliği gibi rahatsızlıkları olan hastalar da prostat büyümesi açısından yakınmaları olmasa bile tedavi edilmelidir. Prostat büyümesi tedavisinde ilaçlar ve birçok cerrahi tedavi yöntemi kullanılmaktadır. Prostat büyümesinde kullanılan ilaçlar genellikle tedavi amaçlı olmaktan çok semptomatik iyileşme sağlanmasını amaçlar. Bu sebeple de prostat ilaçları uzun yıllar kullanılmak zorundadır. Hastanın ilaç kullanmak istememesi, ilaca rağmen şikayetlerin ilerlemesi gibi durumlarda diğer tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. İlaçların haricinde sık kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır:
- Bipolar, Monopolar TUR-Prostatektomi
- Lazer Greenlight Prostatektomi
- Holmium Lazer ile Prostat Ameliyatı (HoLEP)
- Açık Prostat Ameliyatı
Prostat Ameliyatı sayfamızda bu operasyonlarla ilgili detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Prostatit – Prostat Bezi İltihaplanması Nedir?
Prostatit olarak adlandırılan prostat bezinin iltihaplanması durumu bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanabilse de genellikle neden kaynaklandığı bilinmemektedir. Prostat büyümesinden farklı olarak her yaştan erkekte prostatit görülebilmektedir. Prostatitler akut prostatit, kronik prostatit, kronik Pelvik ağrı sendromu ve şikayetsiz yalnızca patolojik olarak tanısı koyulan prostatitler olmak üzere dört kategoride incelenirler. Tedavinin başarısında teşhisin doğru konulması son derece önem taşımaktadır.
Kronik Prostatit Nedir?
Kronik prostatit prostat bezinde oluşan iltihabi durumun uzun süre sürdüğü ve tedaviye dirençli olduğu prostat bezi iltihaplanmasıdır. Bulaşıcı değildir, ateş görülmez ve çok şiddetli belirtiler göstermez ancak şikayetler çok uzun zaman boyunca sürer. En tipik belirtisi alt pelvis bölgesinde ağrıdır. Bunun yanında idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma gibi belirtiler de görülebilir. Kronik prostat iltihabından bahsedebilmek için bu şikayetlerin en az 3 ay boyunca devam ediyor olması gerekir. Tedaviye de dirençli olan bu enfeksiyonların tedavisi de uzun sürebilir ve uzun süreli antibiyotik kullanımı gerekebilir.
Akut Prostatit Nedir?
Akut prostatit prostat bezinin bakteriler sebebiyle iltihaplanması durumudur. Ateşli bir iltihabi durumdur ve kronik prostatitden ayrıcı belirtilerinden biri de ateştir. Akut prostat bezi iltihabında belirtiler aniden ortaya çıkar ve genelde şiddetlidir. Kronik prostatitle benzer belirtiler gösterir ve bu belirtilerin yanında halsizlik, yüksek ateş ve titreme görülmesi, rektal muayenede prostatın ödemli ve sıcak olması tanıda ayırıcı belirtilerdir.
Tedavisi ilaçla yapılır ve hastaya istirahat önerilir. Ayakta tedavinin yeterli olmadığı durumlarda, hastanede yatırılarak tedavi edilir. Akut prostatit bezi iltihabı iyi tedavi edilmediği durumda prostat apsesi gelişmesine neden olabilir.
Prostat Kanseri Nedir?
Prostat Kanseri prostat bezi dokusunda gelişen habis tümörlere verilen addır. Erkeklerde en sık görülen kanser türüdür. Görülme sıklığı yüksek olmasına karşın prostat kanseri beklenen yaşam süresi uzun olan bir kanser türüdür. Erken teşhis yapıldığı durumlarda kanserden tamamen kurtulan hasta sayısı oldukça fazladır. Genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan prostat kanseri, bütün kanser türleri arasında yaşla birlikte en hızlı artış gösteren kanser tipidir.
Tipik ve net ayırıcı belirtileri bulunmayan prostat kanseri bu yönüyle sinsi bir kanser türü olarak değerlendirilebilir.
Daha detaylı bilgi verilmesi gerektiğini düşündüğüm için, prostat kanserini ayrı bir başlık altında çok kapsamlı inceleyeceğiz. Prostat Kanseri sayfamızda prostat kanseri belirtileri, prostat kanseri için riskli kişiler ve prostat kanseri tedavisi gibi konularda aklınızdaki tüm sorulara cevap bulabilirsiniz.